Salomon Kleerekoper

Al in 1894 wordt hij lid van de Briljantsnijders en snijdstersvereniging. Vermoedelijk verlaat hij tussendoor even het vak, want volgens zijn lidmaatschapskaart van de ANDB wordt hij op 1 maart 1898 lid van de bond.

Hij is een actief bondslid, dat staakt als er gestaakt moet worden, zo blijkt uit de achterkant van zijn lidmaatschapskaart waarop verschillende keren stakings- en uitsluitingsuitkeringen staan vermeld.  Hij voert actie voor hogere tarieven, voor het verbod op het aanstellen van niet-bondsleden en tegen het ongecontroleerd aannemen van leerlingen.

In 1905 trouwt Salomon met Rachel Isaac Klepman. Een jaar later verlaat hij de bond omdat hij een ander vak heeft. In 1909 treedt hij weer toe tot het vak en de bond, hij is dan inmiddels gescheiden van Rachel. In 1910 is hij korte tijd in Borgerhout (Antwerpen). Hij vindt daar niet alleen werk, maar ook een nieuwe echtgenote: Esther van Dam. In 1911 trouwt het echtpaar en vestigt zich in Amsterdam waar datzelfde jaar hun eerste dochter wordt geboren: Cataharina. Vijf jaar later wordt hun dochter Celine geboren. In 1914 werkt Salomon – die in Amsterdam werkloos is – weer korte tijd in Antwerpen, maar komt al vrij snel terug, vermoedelijk vanwege de Eerste Wereldoorlog die de Antwerpse diamantindustrie danig ontregelt.  

In 1921 vertrekt hij opnieuw naar Antwerpen om te werken, pas in 1922 keert hij terug. Salomon betaalt in Antwerpen trouw zijn contributie voor de ANDB zodat hij bij terugkomst in aanmerking blijft komen voor de ondersteuning die de bond zijn leden biedt.  Van 1930 tot 1933 is Salomon meer werkloos dan aan het werk, gelukkig krijgt hij een uitkering van de ANDB.

Vreemdelingendossier van Salomon Kleerekoper,Felixarchief Antwerpen, inventarisnummer 1120#295

De laatste jaren voor de oorlog is het beter gesteld met het werk. Salomon werkt vooral voor de firma Soep en gaat daarmee door tot september 1940. Hoewel zijn lidmaatschapskaart zegt dat hij op 14 maart 1942 over is gegaan naar Betsalel, is daar in de archieven niets van terug te vinden. Hij vraagt ook geen vrijstelling aan. Hij verdwijnt uit de administratie van de ANDB en verlaat met vrouw en twee dochters hun huis in Smaragdstraat om onder te duiken.

Na de oorlog blijkt geen van  zijn vijf broers en zussen de oorlog te hebben overleefd. Van zijn broer Jacob hebben dochter Catharina (Triene) Kleerekoper - die getrouwd is met de niet-joodse Leo Althoff - en zoon Herman de oorlog overleefd. Deze laatste zit tijdens de oorlog in Brazilië. Eind 1945 schrijft Trine haar broer een aantal brieven waarin ze vertelt wat er met leden van hun gezin en de grotere Kleerekoper familie is gebeurd. Ze geeft toe oom Sal niet vaak te bezoeken ‘hij doet mij teveel aan Pa herinneren’.[1]

[1] Brief van Trinie-Althof-Kleerekoper aan Herman Kleerekoper d.d. 13 november 1945. NIOD collectie correspondentie 247-137.

Na de oorlog pakt Salomon de draad weer op en gaat weer diamantsnijden. Tot 1950 heeft Salomon volop werk, in 1951 gaat hij deels met pensioen. Als hij in 1953 een kerstpakket ontvangt van het bestuur en de bondsraad van de ANDB schijft hij een ontroerende bedankbrief waarin hij onder meer zegt: ‘Als oue diamantbewerker, die zoveel strijd heeft meegestreden, geef ik de hoop op een betere tijd onder uw leiding nog niet op en hoop het 60-jarig bestaan van de A.N.D.B.  tevens mijn 60-jarig lidmaatschap in een gunstiger tijd voor de industrie te mogen meevieren’. Zijn hoop blijkt ijdel, in 1958 is er van de Amsterdamse industrie niet veel meer over. In 1958 houdt de ANDB op te bestaan als onafhankelijke bond. Salomon Kleerekoper overleeft de bond ruimschoots en sterft in 1965.

• ANDB archief: lidmaatschapskaarten: ARCH00210.9570.2; Kasboek Briljantsnijders en snijdstersvereniging: ARCH00210.E15; correspondentie over kerstpakket: ARCH00210.9583
• Stadsarchief Amsterdam: gezinskaart Salomon Kleerekoper: NL-SAA-2284504
• Felixarchief Antwerpen: Vreemdelingendossier Salomon Kleerekoper, inventarisnummer 1120#295
• NIOD: Correspondentie  van Trinie Althof-Kleerekoper met Coby en Herman Kleerekoper, collectie correspondentie 247-137